Najważniejsze działania podejmowane w ramach ograniczenia uciążliwości odorowej

1. W 2018 r. na zlecenie Gminy Miejskiej Kraków wykonany został przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie „Raport z badań uciążliwości odorowej na terenie południowo – wschodniej części Krakowa”. W raporcie określono trzy  typy zakładów, których działalność może powodować uciążliwość odorową: oczyszczania ścieków, garbowania skór oraz przemysł przetwarzania i kompostowania odpadów.

2. Spotkania z przedsiębiorcami, którzy informowali o planach przedsiębiorstw orazo podjętych i planowanych w przyszłości działaniach mających na celu ograniczenie uciążliwości odorowej. Zakłady jw. posiadają decyzje pozwoleń zintegrowanych oraz decyzje związane z gospodarką odpadami wydane przez Marszałka Województwa Małopolskiego. Ponadto organem właściwym do kontroli zakładów jest Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie. W związku z powyższym podejmowanie czynności w stosunku do zakładów pozostaje poza strefą działania Prezydenta Miasta Krakowa.

3. W 2019r. powołany został Zespół Zadaniowy w celu koordynacji działań. Skład Zespołu stanowią przedstawiciele: wydziałów UMK, jednostek i instytucji, Rady i Zarządu Dzielnicy XII i XIII, przedsiębiorców, mieszkańców, Radni Miasta Krakowa.

4. Wodociągi Miasta Krakowa S.A. od kilkunastu lat realizują działania w zakresie ograniczania uciążliwości zapachowych obiektów gospodarki ściekowej.

• Przyjęto Program ograniczania uciążliwości zapachowej obiektów gospodarki ściekowej na lata 2021-2025.
• Zrealizowano zadania dotyczące hermetyzacji i dezodoryzacji: stacji zlewnej, kolektora płaszowskiego, stacji krat, pompowni, koryta pomiarowego oraz zbiorników osadu.
• Przeprowadzono remonty zgarniaczy na dwóch osadnikach wstępnych, ukończono budowę wielostopniowej stacji dezodoryzacji kolektora bieżanowskiego w rejonie punktu zlewnego.
• Na zadania z zakresu hermetyzacji i dezodoryzacji przeznaczyły ponad 8 mln zł. W 2024 roku prowadzone są prace w zakresie modernizacji osadnika wstępnego wraz z jego pełną hermetyzacją.
• Dalsze plany przewidują kontynuację hermetyzacji obiektów części mechanicznej w pełnym zakresie. WMK S.A. uzyskały decyzję środowiskową i ubiegają się o dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej, przewiduje się że na ten cel potrzeba ok. 20 mln zł.
• Przeprowadzono inspekcję TV 3,2 km sieci kanalizacji sanitarnej. Poddano renowacji bezwykopowej blisko 2,5 km sieci kanalizacyjnej.
• Na bieżąco prowadzone są też działania z wykorzystaniem systemu rejestracji zgłoszeń dotyczących skarg związanych z wystąpieniem bądź nasileniem uciążliwości zapachowej. Podejmowane są adekwatne działania eksploatacyjne, inwestycyjne bądź informacyjne skierowane do odpowiedzialnych jednostek.

• W dniu 3.04.2025r. Wodociągi Miasta Krakowa S.A. podpisały umowę na projekt „Gospodarka wodno-ściekowa w Krakowie – Etap VII”. Projekt realizowany dzięki środkom z Unii Europejskiej w ramach programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS), działanie Gospodarka wodno‐ściekowa, stanowi znaczący krok w kierunku dalszej modernizacji i rozbudowy infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej. Dzięki wsparciu z Unii Europejskiej zrealizowany zostanie projekt na kwotę ponad 204 mln zł, inwestując w rozwój i modernizację zakładów oczyszczania ścieków, budowę nowych odcinków kanalizacji sanitarnej i ogólnospławnej oraz przepompowni. W ramach projektu duży nacisk jest położony na hermetyzację i dezodoryzację obiektów, która jest istotna szczególnie dla mieszkańców dzielnic Podgórze oraz Bieżanów-Prokocim. W ramach projektu „Gospodarka wodno-ściekowa w Krakowie – Etap VII” Wodociągi Miasta Krakowa zaplanowały bardzo skomplikowany proces przykrycia osadników wstępnych w oczyszczalni ścieków Płaszów. Przykrycie pierwszego z czterech osadników zostało sfinansowane ze środków własnych Spółki. Kolejne trzy obiekty zostaną przykryte w ramach unijnego wsparcia dla projektu „Gospodarka wodno – ściekowa w Krakowie - Etap VII”, który obejmie również przykrycie piaskownika i innych, mniejszych obiektów technologicznych. Wybudowane zostaną trzy stacje wielostopniowej dezodoryzacji, wykorzystującej układ aż trzech biofiltrów. Inwestycje realizowane są w myśl zrównoważonego rozwoju i mają na celu poprawę jakości i komfortu życia mieszkańców Krakowa, również w zakresie uciążliwości zapachowej.

5. Przeprowadzono kontrole wpustów ulicznych - w 73 przypadkach stwierdzono niewłaściwe wykonanie zamknięć. Klimat – Energia – Gospodarka Wodna (obecnie Zarząd Infrastruktury Wodnej) wystąpiła do wspólnot mieszkaniowych o przebudowę wpustów ulicznych do właściwego stanu technicznego.
W uzasadnionych przypadkach sprawy kierowane są do Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego, który przeprowadza kontrole, w ramach podejmowanych działań wydaje nakazy oraz sprawdza wykonanie działań naprawczych.

6. Straż Miejska Miasta Krakowa objęła systematyczną kontrolą Kompleks Handlowy zlokalizowany przy ul. Półłanki w zakresie zbierania i pozbywania się odpadów. Dokonuje monitoringu zakładów emitujących uciążliwości odorowe z użyciem drona.

7. Prezydent Miasta Krakowa w ostatnim czasie kilkukrotnie występował do Minister Klimatu i Środowiska pismami z dnia 8.11.2023r., 11.10.2024r. oraz 4.04.2025r. w celu zintensyfikowania prac legislacyjnych w sprawie uregulowań prawnych dotyczących uciążliwości zapachowych.

8. PMK występował m.in. do Marszałka oraz do WIOŚ jako właściwego do kontroli przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska o podjęcie wszelkich możliwych przewidzianych prawem kroków, które pozwolą ograniczyć a docelowo wyeliminować uciążliwości zapachowe powstające w wyniku działalności zakładów.

9. Opracowana została informacja, dotycząca sposobu zgłaszania interwencji tak aby interwencja pozwoliła na podjęcie działań niezwłocznie po otrzymaniu zgłoszenia. Informacja została opublikowana na stronach BIP, Jestem eko w Krakowie oraz przekazana do SM MK, OC i Krakowskiego Centrum Kontaktu.

10. Od 1.03.2025r. mieszkańcy mogą zgłaszać uciążliwości odorowe za pośrednictwem infolinii miejskiej – Krakowskiego Centrum Kontaktu. Uciążliwości zapachowe można zgłaszać za pośrednictwem Krakowskiego Portalu Usług Miejskich (KPUM), które działa pod adresem internetowym kontakt.krakow.pl.

11. W miesiącach lipiec-sierpień-wrzesień 2025r. zostanie uruchomiony program pilotażowy polegający na cotygodniowym myciu przez Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania Spółka z o.o. ulic wytypowanych przez Wodociągi Miasta Krakowa S.A. na podstawie analizy zgłoszeń z poprzedniego roku, dotyczących uciążliwości odorowych o charakterze ściekowym związanych z systemem kanalizacji szczególnie w okresach bezdeszczowych.
Do zmywania ulic będzie wykorzystywana „woda z odzysku”. Program finansowany będzie z budżetu Miasta Krakowa. Po zakończeniu programu WMK S.A. przeprowadzą analizę skuteczności podjętych działań zwracając uwagę na zgłoszone w tym okresie interwencje z rejonów objętych pilotażem.

Załączniki:

Obszary o podwyższonym poziomie stężeń zapachowych – Rysunek z „Raportu z badań uciążliwości odorowej na terenie południowo – wschodniej części Krakowa” opracowanego przez Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

Mapa zarejestrowanych zgłoszeń uciążliwości o charakterze ściekowym sporządzona przez Wodociągi Miasta Krakowa S.A.

Podsumowanie działań Wodociągów Miasta Krakowa S.A. realizowanych na oczyszczalni ścieków Płaszów.