Tryb postępowanie - w tym postępowania egzekucyjnego, w zakresie realizacji obowiązkowego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i nauki.

Niespełnianie przez dziecko/młodzież odpowiednio, obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 Nr 256 poz. 2572 z późn. zm.), podlega egzekucji administracyjnej na zasadzie uregulowań zawartych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229 poz. 1954 z późn. zm.) - zwanej dalej „ustawą egzekucyjną".
Na gruncie ustawy egzekucyjnej, wymienione na wstępie obowiązki, mają charakter niepieniężny (art. 1 i art. 2 § 1 pkt. 3), i - co do zasady - są obowiązkami wynikającymi wprost z przepisów prawa (art. 3 § 1).

Wierzycielem obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego oraz obowiązku szkolnego w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjum - jest dyrektor szkoły w obwodzie, której dziecko stale zamieszkuje.
Wierzycielem obowiązku nauki - jest natomiast gmina na terenie, której młodzież do uzyskania 18 roku życia zamieszkuje.

Podstawowym obowiązkiem wierzyciela, zgodnie z treścią ustawy egzekucyjnej, jest:

• wystosowanie upomnienia do zobowiązanych rodziców/ prawnych opiekunów, (art. 15), dla celów dowodowych wymagana jest forma pisemna i skuteczność doręczenia (dowód doręczenia). Koszty doręczenia upomnienia, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów, z dnia 27 listopada 2001 r. Nr 137 poz. 1543) obciążają zobowiązanego rodzica/prawnego opiekuna i wynoszą czterokrotną wartość opłaty dodatkowej, pobieranej przez państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Poczta Polska" za polecenie przesyłki listowej. Treść upomnienia obejmuje wezwanie do wykonania obowiązków spoczywających na rodzicach/prawnych opiekunach z zagrożeniem - w razie niewykonania - skierowania sprawy do postępowania egzekucyjnego.

• wystawienie tytułu wykonawczego, (art. 26 § 1 i art. 27), po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia. Wzór tytułu wykonawczego związanego z egzekucją obowiązku niepieniężnego, określa załącznik nr 24 do rozporządzenia Ministra Finansów, z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2001 r. Nr 137 poz. 1541 z późn. zm.)

• wystąpienie do organu egzekucyjnego, w tym przypadku do Wydziału Edukacji UMK, z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w administracji, na zasadzie art. 26 § 1 oraz art. 28, ze wskazanym środkiem przymuszenia, w postaci grzywny.

Wniosek o wszczęcie postępowania oraz tytuł wykonawczy wraz z załączoną kopią upomnienia potwierdzoną za zgodność, kopiami innej korespondencji mającej związek ze sprawą, składa się w Wydziale Edukacji UMK, który jest organem egzekucyjnym.

Do powyższych dokumentów wierzyciel dołącza także:

- ewidencję tytułów wykonawczych w 2 egz. - jeden dla organu egzekucyjnego, drugi - po potwierdzeniu zwrócony zostaje wierzycielowi, zgodnie z § 11 pkt. 10 Instrukcji określającej zasady prowadzenia egzekucji administracyjnej należności niepublicznych w Gminie Miejskiej Kraków, określonej zarządzeniem Nr 408/2012 z dnia 23 lutego 2012 r. Prezydenta Miasta Krakowa.

Środkiem przymuszającym dla wyegzekwowania obowiązków zapewnienia dziecku rocznego przegotowania przedszkolnego, realizacji obowiązku szkolnego
i nauki, jest grzywna w celu przymuszenia (art. 120 § 1 ustawy egzekucyjnej).
Ma ona zapewnić wyegzekwowanie od rodziców lub prawnych opiekunów dziecka, rodzicielskich obowiązków określonych w powyższym przedmiocie przepisami ustawy o systemie oświaty.

Grzywna nakładana może być wielokrotnie, z tego samego tytułu - aż do osiągnięcia pożądanego skutku, albo wyczerpania górnej granicy kwoty, przewidzianej do nałożenia - w ustawie.

Aktualnie jednorazowo grzywna nie może przekroczyć, dla osób fizycznych - kwoty 10.000 zł, a łączna kwota grzywien - 50.000 zł, zgodnie z art. 121 § 2 i § 3 ustawy egzekucyjnej. Organ egzekucyjny nakłada ją w formie postanowienia, w myśl art. 17 § 1 ustawy egzekucyjnej.

Organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji administracyjnej, nie jest natomiast uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Zobowiązany może kwestionować ten obowiązek poprzez wniesienie zarzutów, w oparciu o podstawy wymienione w art. 33 ustawy egzekucyjnej. Zgłoszone zarzuty organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów z tym, że w zakresie zarzutów, o których mowa w pkt. 1-5 cyt. wyżej art. 33, wypowiedź wierzyciela jest wiążąca dla organu egzekucyjnego.

Zobowiązanemu - rodzicowi dziecka/prawnemu opiekunowi, przysługuje w wypadkach wskazanych w ustawie zażalenie na postanowienie wydane w toku postępowania egzekucyjnego, oraz na postanowienie o nałożeniu grzywny, jak również skarga na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego.
W przypadku wykonania obowiązków wymienionych w tytule wykonawczym, nałożone a nieuiszczone lub nieściągnięte grzywny w celu przymuszenia, podlegają umorzeniu na zasadzie art. 125 ustawy egzekucyjnej.

Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny lub nauki może być także spełniany przez dziecko odpowiednio: poza przedszkolem, oddziałem przedszkolnym lub inną formą wychowania przedszkolnego, oraz poza szkołą. Sposób postępowania w tym zakresie reguluje art. 16 ust. 8 - 14 ustawy o systemie oświaty. Podstawą takiego działania będzie decyzja administracyjna dyrektora szkoły/placówki wydana w tym przedmiocie na wniosek rodziców dziecka/prawnych opiekunów.

W przypadkach szczególnych, w odniesieniu do uczniów nieralizaujących obowiązku szkolnego lub nauki, zwłaszcza przejawiających cechy demoralizacji oraz z rodzin niewydolnych wychowawczo, gdy szkoła wyczerpała już prawnie dostępne środki oddziaływań wychowawczych, rekomendowanym jest wniosek wierzyciela/dyrektora szkoły skierowany do właściwego Sądu Rodzinnego i Nieletnich o wgląd w sytuację rodzinną małoletniego i podjęcie stosownych działań.

WZORY DRUKÓW:

• WZÓR WYPEŁNIENIA TYTUŁU WYKONAWCZEGO [PDF]
  
• Tytuł wykonawczy [PDF]
  
• Upomnienie [DOC]
  
• Wniosek o wszczęcie egzekucji administracyjnej [DOC]
  
• Zawiadomienie o złożeniu pisma /zastępcze doręczenie/ [DOC]