Pomoc de minimis

POMOC DE MINIMIS

Pomoc de minimis to pomoc, której udzielenie - z uwagi na jej znikomą wartość - nie skutkuje zakłóceniem konkurencji w wymiarze unijnym. W związku z tym pomoc ta nie spełnia wszystkich kryteriów określonych w art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

Od 1 stycznia 2014 r. obowiązuje Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013 r., str. 1).

Kwota pomocy de minimis dla jednego przedsiebiorstwa wynosi 200 tys. euro brutto w okresie 3 kolejnych lat podatkowych, a dla przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w sektorze transportu drogowego towarów 100 tys. euro brutto . Dokonując oceny bierze się pod uwagę bieżący rok podatkowy oraz 2 poprzednie lata.

Rozporządzenie wprowadza bezwzględny zakaz dzielenia środków pomocy, których wartość wykracza poza pułap de minimis, na kilka mniejszych części, w celu sprowadzenia ich do poziomu mieszczącego się w pułapie de minimis.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 362) do wydania zaświadczenia o pomocy de minimis jest zobowiązany podmiot udzielający pomocy. Obowiązek taki wynika wprost z prawa unijnego. Państwo Członkowskie udzielające przedsiębiorcy pomocy de minimis zobowiązane jest do poinformowania o charakterze i wartości wsparcia. Na gruncie polskim przyjętą formą jest zaświadczenie, które jest wydawane na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 marca 2007 r. w sprawie zaświadczeń o pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 350). Zaświadczenia o pomocy de minimis są wydawane z urzędu, co z kolei oznacza, iż od zaświadczeń tych nie pobiera się opłaty skarbowej.

Zaświadczenie powinno być wydane wraz dokumentem (decyzją ,umową, porozumieniem) na podstawie którego przedsiębiorca nabył prawo do pomocy. Organ wydaje zaświadczenie o ile spełnione są wszystkie warunki do udzielenia pomocy de minimis. Spełnienie warunków rozporządzenia o pomocy de minimis musi nastąpić w dniu ubiegania się o tę pomoc jak również w dniu jej faktycznego udzielenia.

Organ udzielający pomocy de minimis zobowiązany jest z mocy ustawy do wydania zaświadczenia o udzielonej pomocy de minimis w przypadku, kiedy stwierdzi, że wartość faktycznie udzielonej pomocy de minimis jest inna niż wykazana w zaświadczeniu wydanym przez ten organ. Zaświadczenie korygujące powinno być wydawane w terminie 14 dni od stwierdzenia tego faktu. W nowym zaświadczeniu organ podaje prawidłową wartość pomocy oraz stwierdza utratę ważności poprzedniego zaświadczenia.

W celu zapewnienia zgodności udzielanej pomocy z przepisami unijnymi i nałożonymi na Państwa członkowskie udzielające pomocy de minimis przedsiębiorca ubiegający się o wsparcie w ramach tej kategorii pomocy zobowiązany jest do przedłożenia następujących dokumentów:

• wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie i w rybołówstwie jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat

lub

• oświadczenia o wielkości pomocy de minimis i pomocy de minimis w rolnictwie i w rybołówstwie otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia  o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie,

• informacji, których zakres i formę przekazywania określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis (Dz. U. Nr 53, poz. 311 z późn. zm.).

Pomoc de minimis dla zakładów pracy chronionej

Na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 511) prowadzący zakład pracy chronionej lub zakład aktywności zawodowej w stosunku do tego zakładu zwolniony jest m. in. z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego, od podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych opłat. Środki z tych zwolnień w 90% przekazywane są na odrębne konto – Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (ZFRON), do utworzenia którego zobowiązany jest każdy pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej. Rodzaje wydatków oraz sposób wykorzystania środków zgromadzonych na tym koncie od dnia 1 stycznia 2008 r. reguluje Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r. w sprawie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 1023).

Przed dniem akcesji Polski do UE samo nabycie prawa do zwolnienia z podatków i opłat traktowane było jako pomoc publiczna. Zgodnie z obowiązującymi przepisami dniem udzielenia pomocy w tym wypadku był dzień, w którym upływał termin do złożenia deklaracji lub innego dokumentu określającego wartość tej pomocy.
Z chwilą wejścia w życie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy de minimis przedsiębiorcom prowadzącym zakłady pracy chronionej dniem udzielenia pomocy de minimis stał się dzień wydatkowania środków zgromadzonych na koncie ZFRON. Warunkiem uznania wydatkowanych środków jako pomoc de minimis było to, aby środki zostały przeznaczone na cele enumeratywnie wyszczególnione w rozporządzeniu. Ta zasada obowiązuje do chwili obecnej, ale zasady wydatkowania środków zgromadzonych na koncie ZFRON oraz warunki uznania niektórych z nich za pomoc de minimis od dnia 1 stycznia 2008 r. określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2007 r., o którym mowa na wstępie. Katalog wydatków stanowiący pomoc de minimis zawarty jest w § 2 Rozporządzenia.

W sytuacji kiedy wydatek poniesiony ze środków funduszu stanowi pomoc de minimis, zgodnie z § 9 rozporządzenia, przedsiębiorca musi uzyskać od właściwego organu stosowne zaświadczenie poświadczające charakter i wysokość udzielonego wsparcia.

W celu uzyskania zaświadczenia o pomocy de minimis, przedsiębiorca wraz z wnioskiem o wydanie zaświadczenia zobowiązany jest przedłożyć:

1. informację o dokonaniu wydatku kwalifikującego się do uznania go za pomoc de minimis w myśl § 2 rozporządzenia;
2. wszystkie zaświadczenia o pomocy de minimis jaką otrzymał w bieżącym roku kalendarzowym oraz dwóch latach poprzedzających rok bieżący lub oświadczenie o nieotrzymaniu pomocy de minimis w tym okresie;
3. informację o każdej innej pomocy jaką otrzymał w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowanych na dany projekt z którym związana jest pomoc de minimis o poświadczenie której wnioskował.

Zakład pracy chronionej powinien przedstawić także wyciąg z konta ZFRON, co pozwoli na ustalenie czy wydatki zostały rzeczywiście poniesione ze środków funduszu.

W przypadku zwolnień wynikających z art. 31 ust. 1 ustawy - o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, kwota pomocy de minimis nie może przekroczyć 81% wartości zwolnienia a dniem udzielenia pomocy jest dzień wydatkowania środków z konta ZFRON.
Zaświadczenie o pomocy de minimis może być wystawione dopiero wówczas, kiedy beneficjent udokumentuje poniesione wydatki a organ wydający zaświadczenie będzie miał pewność, że zakład pracy chronionej nie przekroczył dopuszczalnego dla pomocy de minimis pułapu .
Na każdym etapie postępowania organ wydający zaświadczenie ma prawo do przeprowadzenia dodatkowego postępowania wyjaśniającego. Zaświadczenie o pomocy de minimis uwzględnia pomoc w wysokości poniesionych wydatków (brutto) i pomoc ta jest jednocześnie przeliczana na euro według kursu z dnia wydatkowania środków z konta ZFRON.
W przypadku kiedy przedsiębiorca nie złoży wszystkich wymaganych dokumentów lub z innych powodów nie jest możliwe wydanie zaświadczenia organ odmawia jego wydania. Na postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia przysługuje zażalenie.