Mieszkańcy lokali mieszkalnych będących własnością Gminy Miejskiej Kraków korzystać mogą z licznych instrumentów prawnych, mających na celu udzielenie pomocy w regulowaniu opłat bieżących, jak i w spłacie powstałych należności. Uwzględniając doświadczenia wynikające z zarządzania gminnym zasobem mieszkaniowym, w ostatnich latach dokonano wielu zmian w obowiązujących przepisach, jak również wprowadzono nowe rozwiązania. Obecnie lokatorom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej może zostać udzielona następująca pomoc:
Obniżka czynszu przyznawana jest na podstawie ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 150). Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się w zakładce „Obniżki czynszu”;
Osoby zalegające z opłatami z tytułu korzystania z mieszkań komunalnych, na podstawie przepisów uchwały Rady Miasta Krakowa Nr CIX/1649/14 z dnia 11 czerwca 2014 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania ulg w spłacie należności pieniężnych mających charakter cywilnoprawny przypadających Gminie Miejskiej Kraków, a także wskazania organów do tego uprawnionych (Dz. Urz. Woj. Małop. z 2014 r. poz. 3504), mogą aktualnie ubiegać się o rozłożenie przedmiotowej należności nawet na 72 miesięczne raty, o ile wcześniej nie skorzystały z takiej możliwości.
Ponadto, w oparciu o zapis § 5 wyżej wskazanej uchwały należność z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego, znajdującego się w zasobach Gminy Miejskiej Kraków, jednorazowo może zostać umorzona na wniosek dłużnika, jeżeli łącznie zostały spełnione następujące warunki:
Zgodnie z zapisem § 4 ust. 2 powołanej uchwały dłużnik może się ubiegać o umorzenie wierzytelności Gminy Miejskiej Kraków w całości lub w części, jeżeli została spełniona przesłanka ważnego interesu dłużnika lub interesu publicznego.
Ze względu na wyjątkowy charakter ulgi w formie umorzenia należności, w trakcie rozpoznawania wniosku uwzględniane są wszystkie okoliczności sprawy. Ponadto, wszczęcie stosownej procedury może nastąpić po wyczerpaniu wszystkich możliwości rozwiązania problemu zadłużenia w oparciu o obowiązujące w tym zakresie rozwiązania prawne, uwzględniające zarówno interes dłużnika jak i Gminy Miejskiej Kraków.
Osoby bezrobotne, emeryci, renciści, osoby pracujące w niepełnym wymiarze czasu pracy, które posiadają zadłużenie z tytułu korzystania z mieszkań komunalnych, mogą wziąć udział w Programie Oddłużenie, w ramach którego mogą odpracować swoje zobowiązania względem Gminy Miejskiej Kraków. Kandydaci spełniający kryteria uczestnictwa, po zakwalifikowaniu do udziału w Programie, są zatrudniani w ramach robót publicznych w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Krakowie. Dzięki temu spłacają oni na rzecz Gminy kwotę zadłużenia w wysokości: bezrobotni - nie mniejszej niż 50%, pozostali (emeryci, renciści, osoby pracujące w niepełnym wymiarze czasu pracy: np. umowy zlecenia, umowy o dzieło) min. 80% wynagrodzenia oraz regulują na bieżąco opłaty za korzystanie z lokalu. Osoby te wykonują prace porządkowe i gospodarcze. Dodatkowo mogą one korzystać ze wsparcia w Klubie Integracji Społecznej MOPS w formie grupowej oraz pracy socjalnej pracowników socjalnych, pomocy prawnika, psychologa lub doradcy zawodowego.
W sytuacji aktualnego braku miejsc pracy, Dłużnicy chętni do udziału w Programie Oddłużenie mogą starać się o uczestnictwo w Klubie Integracji Społecznej MOPS, poprzez udział w projekcie „Pora na aktywność”. W okresie oczekiwania na rekrutację do robót publicznych mogą ubiegać się o realizację prac społecznie użytecznych. Warunkiem jest złożenie deklaracji o zgodzie na spłatę minimum 50% świadczenia za wykonywane prace na rzecz zadłużenia.
Klub Integracji Społecznej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej wspólnie z Zarządem Budynków Komunalnych i przy współpracy z Grodzkim Urzędem Pracy, organizuje spotkania informacyjne dla osób chętnych do udziału w Programie Oddłużenie. Spotkania odbywają się w Klubie Integracji Społecznej na os. Górali 19 w Krakowie. Udział w spotkaniu jest możliwy po wcześniejszym zgłoszeniu się do KIS osobiście w dniach od poniedziałku do piątku w godz. 7³°-15³°, pod numerem telefonu 660-637-821, 660-637-822 lub na adres e-mail: is@mops.krakow.pl
Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest w oparciu o przepisy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r. poz. 966 z późn. zm.). Dodatek mieszkaniowy przyznawany jest w formie decyzji administracyjnej na okres 6 miesięcy. W Gminie Miejskiej Kraków właściwą jednostką organizacyjną w sprawach związanych z przyznawaniem dodatków mieszkaniowych jest Referat ds. Dodatków Mieszkaniowych Wydziału Spraw Społecznych UMK.
Więcej informacji na temat dodatku mieszkaniowego dostępnych jest w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie www.bip.krakow.pl/?sub_dok_id=762.
Świadczenia z pomocy społecznej przyznawane na podstawie ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.). W Gminie Miejskiej Kraków jednostką zapewniającą pomoc w formie świadczenia pieniężnego jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Krakowie i jego filie właściwe do obsługi dzielnic Krakowa. Pomoc ta udzielana jest zarówno najemcom lokali mieszkalnych jak i osobom zajmującym bezumownie lokale mieszkalne (np. utracili tytuł prawny poprzez wypowiedzenie umowy najmu z tytułu zadłużenia czynszowego).
Bank Zamian jest to rodzaj skrzynki kontaktowej, umożliwiającej przekazywanie informacji pomiędzy osobami, które wyrażą chęć zamiany zajmowanego lokalu na inny. Korzystanie z Banku Zamian jest bezpłatne. Z Banku Zamian mogą korzystać osoby zajmujące zadłużone lokale komunalne lub które utraciły tytuł prawny wskutek zadłużenia za opłaty związane z korzystaniem z lokalu lub posiadają prawomocny wyrok eksmisyjny z przyznaniem prawa do lokalu socjalnego z zasobu mieszkaniowego Gminy Miejskiej Kraków. Istnieje również możliwość przeprowadzenia zamiany zajmowanego lokalu na mniejsze mieszkanie, skutkująca obniżeniem kosztów eksploatacyjnych.
Więcej informacji na temat zamiany lokali mieszkalnych dostępnych jest w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta Krakowa na stronie www.bip.krakow.pl/?dok_id=44848.