Jednostki Miejskie
Miejskie jednostki organizacyjne
Na mocy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2016 poz. 446) oraz ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 2016 poz. 814), w celu wykonywania zadań Gmina Miejska Kraków (jako miasto na prawach powiatu) może tworzyć jednostki organizacyjne. Jednocześnie, ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2016 poz. 1870) definiuje formy organizacyjno-prawne jednostek sektora finansów publicznych, także w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego. I tak:
- jednostki budżetowe - to jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Zaliczają się do nich: Urząd Miasta Krakowa, Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu, Zespół Ekonomiki Oświaty, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Grodzki Urząd Pracy, Zarząd Budynków Komunalnych, Zarząd Infrastruktury Sportowej, Straż Miejska, domy pomocy społecznej, placówki oświatowe, żłobki, Miejskie Centrum Profilaktyki Uzależnień.
- samorządowe zakłady budżetowe - to jednostki organizacyjne sektora samorządowego, które odpłatnie wykonują wyodrębnione zadania i koszty swojej działalności pokrywają z przychodów własnych; ta forma organizacyjna może być stosowana do wykonywania wyliczonych w ustawie o finansach publicznych zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego. Zalicza się do nich: Zarząd Cmentarzy Komunalnych.
Na mocy odrębnych ustaw w ramach Gminy Miejskiej Kraków funkcjonują ponadto miejskie instytucje kultury (teatry, muzea, orkiestry, biblioteki, domy kultury i ośrodki kultury, galeria, biuro festiwalowe, centrum kultury) oraz zakłady opieki zdrowotnej (miejskie szpitale, Zakład Opiekuńczo-Leczniczy).